نحوه محاسبه تعداد پنل های خورشیدی مورد نیاز برای خانه
با افزایش قیمت انرژی و محدودیت منابع فسیلی، استفاده از سیستم‌های برق خورشیدی خانگی در ایران محبوبیت زیادی پیدا کرده است. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افرادی که تصمیم به نصب سیستم خورشیدی می‌گیرند، این است که:
چطور تعداد مناسب پنل های خورشیدی برای خانه را محاسبه کنیم؟
خیلی از افراد تصور می‌کنند محاسبه این عدد کار دشواری است، در حالی که با چند عدد ساده و یک فرمول مشخص، می‌شود به راحتی این کار را انجام داد.
چرا باید تعداد پنل خورشیدی را دقیق محاسبه کنیم؟
انتخاب تعداد درست پنل خورشیدی هم از نظر اقتصادی و هم از نظر فنی اهمیت دارد. اگر تعداد پنل‌ها کمتر از نیاز باشد، در روزهای ابری یا زمستان برق کافی تولید نمی‌شود و مجبور به استفاده از برق شهری خواهید بود.
از طرف دیگر، بسیاری از افراد این سوال را دارند که آیا می‌شود کل برق خانه را با پنل خورشیدی تأمین کرد؟
باید گفت بله؛ اگر تعداد پنل و ظرفیت ذخیره‌سازی (باتری) مناسب و بر اساس مصرف واقعی خانه طراحی شود، می‌توان در بیشتر روزهای سال، کل برق مصرفی را از طریق سیستم خورشیدی تأمین کرد.
چه عواملی در تعیین تعداد پنل خورشیدی مؤثرند؟
برای مشخص کردن تعداد پنل، چند عامل مهم را باید در نظر گرفت:
میزان مصرف برق خانه
اولین گام، دانستن میزان برق مصرفی خانه است. این عدد را می‌توانید از روی قبض برق ماهانه پیدا کنید.
مثلاً اگر مصرف ماهانه ۳۶۰ کیلووات‌ساعت باشد:
۳۶۰ ÷ ۳۰ = 12 kWh در روز
12 × ۱۰۰۰ = 12,۰۰۰ وات‌ساعت
خیلی‌ها می‌پرسند آیا لازم است مصرف وسایل را دانه‌دانه محاسبه کنیم؟
در سیستم‌های خانگی بهتر است مجموع مصرف ماهانه از قبض برق در نظر گرفته شود چون عدد دقیق‌تر و واقعی‌تری به ما می‌دهد.
توان هر پنل خورشیدی
هر پنل خورشیدی بسته به نوع و مدل، توان تولید مشخصی دارد که معمولاً بین ۳۵۰ تا ۵۰۰ وات است. در این مقاله ما از پنل ۴۰۰ وات استفاده می‌کنیم.
میانگین ساعات تابش آفتاب
این عدد بستگی به شهر محل زندگی دارد. در تهران و مناطق مرکزی ایران به طور میانگین ۵ ساعت آفتابی مفید در روز وجود دارد.
برخی می‌پرسند که آیا در شمال کشور سیستم خورشیدی جواب می‌دهد؟
بله؛ در شمال هم می‌توان از سیستم خورشیدی استفاده کرد، اما چون میانگین ساعات آفتابی کمتر است (حدود ۳ تا ۴ ساعت در روز)، باید تعداد پنل بیشتری در نظر گرفته شود.
راندمان کلی سیستم
در عمل مقداری از انرژی تولید شده در مسیر سیم‌کشی، اینورتر و آلودگی پنل‌ها از بین می‌رود. بنابراین راندمان سیستم را ۸۰٪ (۰.۸) در نظر می‌گیریم.
خیلی از افراد این سوال را مطرح می‌کنند که آیا پنل خورشیدی در روزهای ابری برق تولید می‌کند؟
بله؛ اما در روزهای ابری و بارانی، تولید برق کاهش پیدا می‌کند و معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ درصد توان تولید پنل‌ها افت می‌کند.
نوشته های مشابه
فرمول محاسبه تعداد پنل خورشیدی
فرمول استاندارد و ساده:
تعداد پنل = (مصرف روزانه وات‌ساعت) ÷ (توان هر پنل × ساعات آفتابی × راندمان)
مثال عددی: خانه ۱۲۰ متری در تهران
فرض کنید یک خانه ۱۲۰ متری در تهران دارید و می‌خواهید تمام برق خانه را با سیستم خورشیدی تأمین کنید.
| مشخصات | مقدار |
| مصرف برق ماهانه | ۳۶۰ کیلووات‌ساعت (kWh) |
| توان هر پنل خورشیدی | ۴۰۰ وات |
| ساعات آفتابی روزانه | ۵ ساعت |
| راندمان سیستم | ۸۰٪ |
محاسبه:
۱. مصرف روزانه:
۳۶۰ ÷ ۳۰ = 12 kWh
12 × ۱۰۰۰ = 12,۰۰۰ وات‌ساعت
۲. تولید هر پنل در یک روز (با راندمان):
۴۰۰ × ۵ = 2000 وات‌ساعت
2000 × ۰.۸ = 1600 وات‌ساعت
۳. تعداد پنل موردنیاز:
۱۲۰۰۰ ÷ ۱۶۰۰ = 7.۵
برای اطمینان در روزهای ابری و افت تولید، عدد را به ۸ پنل ۴۰۰ وات گرد می‌کنیم.
نکات مهم در انتخاب تعداد پنل
- بهتر است همیشه یکی دو پنل بیشتر از عدد محاسبه‌شده نصب کنید تا در روزهای کم‌نور هم برق کافی داشته باشید.
- خیلی از کاربران می‌پرسند آیا نصب تعداد بیشتر پنل باعث اتلاف هزینه نمی‌شود؟
واقعیت این است که در صورت افزایش تعداد پنل، در تابستان و روزهای آفتابی ممکن است تولید مازاد داشته باشید که می‌توانید آن را در باتری ذخیره کرده یا در سیستم‌های متصل به شبکه به اداره برق بفروشید. - عمر مفید پنل‌های خورشیدی چقدر است؟
معمولاً پنل‌ها بین ۲۵ تا ۳۰ سال عمر دارند و بعد از ۲۰ سال حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد افت توان خواهند داشت.
آیا پنل خورشیدی نیاز به سرویس دارد؟
بله، پنل‌های خورشیدی برای حفظ راندمان و افزایش طول عمر نیاز به سرویس و نگهداری منظم دارند. معمولاً هر ۳ تا ۶ ماه یک‌بار باید سطح پنل‌ها را با آب معمولی و یک دستمال نرم یا تی مخصوص تمیز کرد تا گرد و غبار، فضولات پرندگان و سایر آلودگی‌ها باعث کاهش بازده تولید برق نشوند. بهتر است این کار در ساعات ابتدایی صبح یا عصر که سطح پنل خنک‌تر است انجام شود تا از بروز شوک حرارتی یا ترک‌خوردن شیشه جلوگیری شود. همچنین در کنار شستشو، لازم است به‌طور دوره‌ای اتصالات کابل‌ها و سلامت اینورتر و سایر بخش‌های سیستم بررسی شود تا عملکرد کلی نیروگاه خورشیدی در بهترین وضعیت باقی بماند، به‌ویژه در مناطق پرگردوغبار و صنعتی که دفعات سرویس باید کوتاه‌تر تنظیم شود.
مزایای نصب سیستم خورشیدی در خانه
- صرفه‌جویی در هزینه برق
- تأمین برق در مواقع قطع برق
- کاهش آلودگی محیط زیست
- افزایش ارزش ملک
- بازگشت سرمایه در کمتر از ۵ سال
خیلی از خانواده‌ها می‌پرسند آیا سیستم خورشیدی واقعاً به‌صرفه است؟
جواب قطعاً بله است؛ با توجه به قیمت فعلی برق و یارانه‌ها، در شرایط فعلی هم هزینه سیستم ظرف ۴ تا ۶ سال بازمی‌گردد و پس از آن برق رایگان در اختیار خواهید داشت.
جمع‌بندی
با یک محاسبه ساده و در نظر گرفتن مصرف برق روزانه، توان هر پنل، ساعات آفتابی و راندمان، می‌توان تعداد پنل خورشیدی موردنیاز برای خانه را به سادگی تعیین کرد.
اگر قصد نصب سیستم خورشیدی دارید، کافیست:
مصرف ماهانه را از قبض برق پیدا کنید.
توان هر پنل را مشخص کنید.
ساعات آفتابی محل را از سایت‌های هواشناسی یا مشاوران سیستم‌های خورشیدی بگیرید.
با فرمول بالا، تعداد پنل را حساب کنید.
