تفاوت رله بوخهلتس و ترمومتر در ترانسفرماتور های سه فاز

رله بوخهلتس و ترمومتر دو تجهیز حفاظتی و کنترلی مهم در ترانسفورماتورهای سه‌فاز روغنی هستند، اما عملکرد و هدف آن‌ها کاملاً متفاوت است:

رله بوخهلتس

هدف: حفاظت از ترانسفورماتور در برابر خطاهای داخلی
نحوه عملکرد:

• رله بوخهلتس یک تجهیز حفاظتی مکانیکی-الکتریکی است که در مسیر لوله بین مخزن اصلی و کنسرواتور (منبع انبساط روغن) نصب می‌شود.
• در صورت وقوع خطاهای داخلی مانند اتصال کوتاه بین سیم‌پیچ‌ها، ایجاد جرقه یا تخلیه جزئی، تجزیه روغن رخ داده و گاز تولید می‌شود.
• گازهای تولید شده در محفظه رله بوخهلتس جمع شده و باعث تحریک سوئیچ‌های رله می‌شوند که به صورت هشدار یا فرمان قطع به مدار شکن ارسال می‌شود.
• در موارد شدید مانند ترکیدن هسته یا سیم‌پیچ، جریان روغن به شدت تغییر کرده و شناور رله سقوط کرده و فرمان قطع فوری می‌دهد.

مزایا:
✔ شناسایی سریع خطاهای داخلی قبل از گسترش و ایجاد خسارت جدی
✔ افزایش قابلیت اطمینان ترانسفورماتور

ترمومتر (دماسنج ترانسفورماتور)

هدف: کنترل و نمایش دمای روغن و سیم‌پیچ
نحوه عملکرد:

• ترمومتر تجهیزی برای اندازه‌گیری و نمایش دمای ترانسفورماتور است که معمولاً در بخش روغن و سیم‌پیچ‌ها نصب می‌شود.
• این تجهیز به‌صورت آنالوگ (عقربه‌ای) یا دیجیتال طراحی شده و ممکن است دارای کنتاکت‌های آلارم و تریپ برای حفاظت حرارتی باشد.
• در صورت افزایش بیش از حد دما، ابتدا یک آلارم صادر شده و در صورت ادامه افزایش دما، فرمان قطع به مدار شکن ارسال می‌شود تا از آسیب به ترانسفورماتور جلوگیری شود.

مزایا:
✔ پیشگیری از خرابی ناشی از گرمای بیش از حد
✔ بهبود مدیریت بار و نگهداری پیشگیرانه

مقایسه کلی تفاوت رله بوخهلتس و ترمومتر

• رله بوخهلتس برای تشخیص عیوب داخلی و حفاظت سریع از ترانسفورماتور استفاده می‌شود.
• ترمومتر برای کنترل دما و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از گرمای زیاد به کار می‌رود.
• هر دو تجهیز در کنار هم برای افزایش ایمنی و طول عمر ترانسفورماتور حیاتی هستند.

نوشته های مشابه

تفاوت ترانسفورماتور تکفاز و سه فاز

انواع رله های بوخهلتس

رله بوخهلتس یک تجهیز حفاظتی مکانیکی است که برای تشخیص خطاهای داخلی در ترانسفورماتورهای روغنی استفاده می‌شود. این رله در مسیر لوله بین مخزن اصلی روغن و منبع انبساط (کنسرواتور) نصب می‌شود و به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

رله بوخهلتس تک شناور (Single Float Buchholz Relay)

ساختار: دارای یک شناور (فلوتر) برای تشخیص گاز یا تغییرات شدید جریان روغن
نحوه عملکرد:

• اگر گازهای ناشی از تخلیه جزئی یا اتصالات داخلی در محفظه رله جمع شوند، شناور حرکت کرده و یک آلارم صادر می‌کند.
• در صورت بروز خطای شدید (مثلاً اتصال کوتاه)، حرکت ناگهانی روغن باعث پایین آمدن سریع شناور شده و فرمان قطع مدار شکن صادر می‌شود.
  کاربرد: در ترانسفورماتورهای کوچک و متوسط با حساسیت کمتر

 رله بوخهلتس دو شناور (Double Float Buchholz Relay)

ساختار: دارای دو شناور، یکی برای تشخیص گاز و دیگری برای تشخیص جریان شدید روغن
نحوه عملکرد:

• شناور بالایی: در صورت تجمع گاز، جابه‌جا شده و آلارم اولیه صادر می‌کند.
• شناور پایینی: اگر جریان روغن به شدت تغییر کند (مثلاً نشتی شدید یا اتصال کوتاه داخلی)، این شناور عمل کرده و فرمان قطع ترانسفورماتور را ارسال می‌کند.
  کاربرد: در ترانسفورماتورهای بزرگ و حساس که نیاز به حفاظت دقیق‌تر دارند.

رله بوخهلتس الکترونیکی (Electronic Buchholz Relay)

ساختار: حسگرهای الکترونیکی به جای شناور مکانیکی
نحوه عملکرد:

• دارای سنسورهای الکترونیکی برای تشخیص گازهای محلول در روغن
• امکان مانیتورینگ آنلاین و تشخیص سریع‌تر خطاها
• دقت بالاتر و کاهش احتمال خطا در عملکرد مکانیکی
  کاربرد: در ترانسفورماتورهای پیشرفته با سیستم‌های حفاظتی دیجیتال

رله بوخهلتس با تستر گاز (Gas Sampling Buchholz Relay)

ساختار: مشابه رله‌های دو شناوره ولی دارای محفظه‌ای برای جمع‌آوری و نمونه‌برداری از گازهای تولید شده
نحوه عملکرد:

• امکان تحلیل شیمیایی گازهای جمع شده برای شناسایی نوع خطا
• به کمک آن می‌توان قبل از وقوع خرابی شدید، مشکل را تشخیص داد
  کاربرد: در ترانسفورماتورهای حیاتی و شبکه‌های با اهمیت بالا

مقایسه انواع رله‌های بوخهلتس

• برای ترانسفورماتورهای کوچک: از رله بوخهلتس تک شناور استفاده می‌شود.
• برای ترانسفورماتورهای بزرگ و حساس: رله دو شناوره یا با تستر گاز توصیه می‌شود.
• برای تجهیزات مدرن و شبکه‌های هوشمند: رله بوخهلتس الکترونیکی بهترین گزینه است.

انواع تومومتر های ترانسفرماتور های سه فاز

ترمومترها (دماسنج‌های ترانسفورماتور) تجهیزاتی برای اندازه‌گیری و کنترل دمای روغن و سیم‌پیچ ترانسفورماتورهای سه‌فاز هستند. این تجهیزات از گرم شدن بیش از حد ترانسفورماتور جلوگیری کرده و در صورت نیاز، آلارم یا فرمان قطع صادر می‌کنند.

انواع ترمومترهای ترانسفورماتور

ترمومتر آنالوگ (عقربه‌ای)

ساختار: شامل یک سنسور دما، لوله بوردون و مکانیزم عقربه‌ای
نحوه عملکرد:

• افزایش دما باعث انبساط سیال در سنسور شده و عقربه را به حرکت درمی‌آورد.
• معمولاً دارای کنتاکت‌های قابل تنظیم برای آلارم و قطع اضطراری است.
  کاربرد: در ترانسفورماتورهای معمولی و قدیمی‌تر
  مزایا: سادگی، هزینه پایین، عدم نیاز به برق
  معایب: دقت کمتر نسبت به مدل‌های دیجیتال

ترمومتر دیجیتال

ساختار: دارای سنسورهای الکترونیکی (PT100 یا ترموکوپل) و نمایشگر دیجیتال
نحوه عملکرد:

• تغییر دما باعث تغییر مقاومت یا ولتاژ در سنسور شده و مقدار دما روی صفحه نمایش داده می‌شود.
• قابلیت ارسال داده به سیستم‌های مانیتورینگ و اتوماسیون دارد.
• معمولاً دارای خروجی RS-485 یا Modbus برای ارتباط با سیستم‌های کنترلی است.
  کاربرد: در ترانسفورماتورهای جدید و سیستم‌های اتوماسیون صنعتی
  مزایا: دقت بالا، قابلیت اتصال به سیستم‌های کنترلی، قابلیت ثبت داده‌ها
  معایب: نیاز به تغذیه الکتریکی، هزینه بالاتر

ترمومتر بی‌متال (Bimetal Thermometer)

ساختار: دارای یک نوار دو فلزی که با تغییر دما منبسط یا منقبض می‌شود.
نحوه عملکرد:

• تغییر دما باعث تغییر شکل نوار دو فلزی شده و عقربه را حرکت می‌دهد.
• ساده‌ترین نوع ترمومتر است و معمولاً بدون کنتاکت کنترلی می‌باشد.
  کاربرد: نظارت ساده بر دمای روغن و هسته
  مزایا: ارزان، بدون نیاز به برق، مقاوم
  معایب: دقت کمتر، عدم امکان ارسال آلارم خودکار

ترمومتر با سنسور PT100

ساختار: سنسور مقاومتی (Platinum 100) که مقدار مقاومت آن با تغییر دما تغییر می‌کند.
نحوه عملکرد:

• دقت بسیار بالایی دارد و در محدوده وسیعی از دما عمل می‌کند.
• معمولاً در سیستم‌های پیشرفته و دیجیتال استفاده می‌شود.
  کاربرد: ترانسفورماتورهای بزرگ، سیستم‌های مانیتورینگ پیشرفته
  مزایا: دقت بالا، امکان اتصال به PLC و سیستم‌های حفاظتی
  معایب: نیاز به تجهیزات پردازش سیگنال

ترمومتر تماسی (Surface Thermometer)

ساختار: سنسور دمایی که روی سطح مخزن روغن یا هسته ترانس نصب می‌شود.
نحوه عملکرد:

• دما را بدون نیاز به غوطه‌ور شدن در روغن اندازه‌گیری می‌کند.
• معمولاً از نوع PT100 یا ترموکوپل است.
  کاربرد: در ترانسفورماتورهایی که امکان نصب سنسور داخلی ندارند.
  مزایا: نصب آسان، عدم نیاز به ورود به داخل ترانسفورماتور
  معایب: دقت کمتر نسبت به سنسورهای داخلی

ترمومتر با سیستم کپیلاری (Capillary Thermometer)

ساختار: شامل یک مخزن حاوی سیال و یک لوله مویین (کپیلاری) که به نمایشگر متصل است.
نحوه عملکرد:

• افزایش دما باعث انبساط سیال شده و عقربه را حرکت می‌دهد.
• در برخی مدل‌ها، امکان تنظیم آلارم نیز وجود دارد.
  کاربرد: ترانسفورماتورهای روغنی در محیط‌های صنعتی
  مزایا: حساسیت بالا، نصب راحت
  معایب: امکان نشتی سیال، تأخیر در پاسخ

مقایسه انواع ترمومترها

• برای ترانسفورماتورهای قدیمی و معمولی: ترمومتر آنالوگ یا کپیلاری گزینه مناسبی است.
•  برای سیستم‌های مدرن و دیجیتال: ترمومتر دیجیتال یا PT100 توصیه می‌شود.
•  برای نظارت ساده و کم‌هزینه: بی‌متال یا تماسی مناسب است.
•  برای محیط‌های صنعتی و حساس: مدل دیجیتال با قابلیت ارتباط با PLC بهترین انتخاب است.

جهت مشاوره خرید و استعلام قیمت، نصب و راه اندازی، راهنمایی، گارانتی و مشخصات فنی با کارشناسان دیزل صنعت تماس بگیرید. (۳۳۳۵۹۸۱۸ – ۰۴۱ ).