انواع سیستم های ارتینگ

در ادامه مقالات مرتبط با سیستم های ارتینگ در این مطلب به انواع سیستم های ارتینگ می پردازیم. ابتدائا در خصوص استانداردهای موجود به بحث خواهیم پرداخت.

استانداردهای مورد استفاده برای تعاریف سیستم های ارتینگ

در طول قرن گذشته، استانداردهای ایمنی الکتریکی به سیستم‌های بسیار توسعه یافته تبدیل شده‌اند که تمام جنبه‌های اصلی نصب ایمن، از جمله سیستم‌های ارتینگ را پوشش می‌دهند. در تاسیسات الکتریکی ولتاژ پایین (LV)، استاندارد مرجع IEC 60364 برای اقداماتی که باید برای تضمین حفاظت از پرسنل و تجهیزات اجرا شود، استفاده می شود.

استاندارد IEC 60364 سه نوع سیستم ارتینگ یعنی سیستم های TT، IT و TN را تعریف کرده است. از آنجایی که IEC استانداردهای بین‌المللی را برای کلیه فناوری‌های الکتریکی، الکترونیکی  مرتبط منتشر می‌کند و سازمان بین‌المللی پیشرو در زمینه خود است، استاندارد،IEC 60364 یک سند سطح بالا دستی است که استانداردهای تاسیسات الکتریکی LV را در سراسر جهان اعلام می‌کند. بنابراین، سه نوع سیستم ارت تعریف شده در استاندارد IEC 60364 نیز در بسیاری از استانداردهای ملی به رسمیت شناخته شده است.

همچنین استاندارد BS 7671: 2008، که به عنوان IEE Wiring Regulations Edition 17 شناخته می شود، استاندارد بریتانیایی است که در ژانویه ۲۰۰۸ منتشر شده و توسط بریتانیا و سایر کشورها استفاده می شود. به طور مشابه، استاندارد هندی IS 732:1989 (R2015) که در هند برای تاسیسات الکتریکی استفاده می شود.

انواع سیستم های ارتینگ

همانطور که در بالا ذکر شد، سه نوع اصلی سیستم ارتینگ  توسط IEC 60364  معرفی شده اند:

1. سیستم TT
2. سیستم IT
3. سیستم TN

سیستم TN بیشتر به TN-C، TN-S و TN-CS تقسیم می شود و بنابراین ما به ۵ نوع سیستم ارتینگ رایج در سراسر جهان اشاره خواهیم کرد.

نامگذاری

حرف اول در هر سیستم به نقطه مشترک ستاره سیم پیچ منبع اشاره دارد.

حرف دوم به اتصال تجهیزات مصرفی اشاره دارد که باید ارت شوند.

درخصوص حرف اول، “T نشان می دهد که نقطه ستاره در سمت منبع مشخصا به زمین متصل است، که معمولا در مکانی بسیار نزدیک به سیم پیچ است.
I  نشان می دهد که نقطه ستاره سیم پیچ منبع از زمین ایزوله شده است. این نقطه معمولاً به یک امپدانس مقاومتی یا  القایی متصل می شود. امپدانس خازنی هرگز استفاده نمی شود.

درخصوص حرف دوم، “T نشان می دهد که سمت مصرف کننده مستقل از روش ارت منبع مشخصا ارت شده است.
N بیانگر این است که از طریق یک هادی با امپدانس کم، اتصال زمین سمت منبع  مستقیماً به مصرف کننده با هدف خاص ارت کردن تجهیزات مصرف کننده هدایت می شود.
S نشان می دهد که هادی نول  از هادی ارت  جدا است. این بدان معناست که پنج هادی باید برای مصرف کننده سه فاز هدایت شوند.
C نشان می دهد که هادی نول و هادی ارت یک هادی هستند. این بدان معناست که برای مصرف کننده سه فاز باید چهار هادی مسیریابی شود.

بطور خلاصه:

T = Direct connection to the Earth, T stands for Terra meaning earth

I = Isolated

N = Neutral

S = Separate

C = Combine

سیستم ارتینگ TT

در این نوع سیستم ارتینگ، نقطه ستاره منبع تغذیه مستقیماً به زمین و انتهای بار یا قسمتهای فلزی تأسیسات مصرف نیز مستقیماً به زمین متصل می شود. بنابراین در صورت وجود Overhead، جرم زمین (Mass of Earth) مسیر برگشت خط خواهد بود. هادی خنثی و ارتینگ باید از طریق نصب از هم جدا شوند زیرا توزیع کننده برق فقط هادی خنثی یا محافظ تغذیه را برای اتصال به مصرف کننده فراهم می کند.

سیستم ارتینگ IT

در این سیستم، منبع هیچ گونه اتصالی به زمین ندارد یا فقط دارای یک اتصال امپدانس بالا است. ویژگی اساسی سیستم ارتینگIT  این است که در صورت بروز خطا بین فازها و زمین، سیستم می تواند بدون وقفه به کار خود ادامه دهد. به چنین خطای “ّFirst Fault” گفته می شود. بنابراین، حفاظت زمین معمولی برای این سیستم موثر نیست و این نوع  ارتینگ برای مصرف کننده در نظر گرفته نشده است. سیستم ارتینگ IT محتملا برای سیستم های توزیع برق مانند پست ها یا ژنراتورها استفاده می شود.

سیستم ارتینگ TN-S

در این سیستم، هادی زمین و هادی نول در سراسر سیستم توزیع جدا هستند. تمام قسمت های رسانا در تاسیسات به این هادی ارت و یا از طریق ترمینال اصلی ارتینگ تاسیسات متصل می شوند.

سیستم ارتینگ TN-C

زمین و نول در این سیستم در یک هادی واحد در سراسر سیستم ترکیب می شوند. تمام قسمت های در معرض و رسانا به هادی PEN متصل می شوند.

سیستم ارتینگ TN-CS

زمین و نول در یک هادی واحد در بخشی از سیستم ترکیب می شوند. این نوع ارتینگ به عنوان ارتینگ حفاظتی چندگانه نیز شناخته می شود. هادی PEN سیستم تغذیه در دو یا چند نقطه ارت شده است و ممکن است یک الکترود زمین در محل نصب مصرف کننده یا نزدیک آن لازم باشد. تمام قسمت های رسانا در معرض تاسیسات مصرف از طریق ترمینال اصلی زمین و ترمینال نول به هادی PEN متصل می شوند و این پایانه ها به هم متصل می شوند.

منبع: https://axis-india.com/tt-it-tn-earthing-systems